قالب بتن

ما یک تیم متخصص در حوزه قالب‌بندی بتن هستیم. با سابقه‌ای فراگیر در ارائه خدمات قالب‌بندی بتن و تامین کننده انواع محصولات بتن، هدف ما ارائه بهترین راهکار‌ها و اجرای بهترین پروژه‌ها با استفاده از تکنولوژی‌های نوین و نیز مهندسی معکوس برای رسیدن به توانایی‌ها و توانمندی‌های بالاست.

025-33803080 | 025-33803070

قالب بتن ریزی امروزه جزء جدانشدنی در صنعت ساخت‌و‌ساز است که انواع مختلفی از نظر جنس و کاربرد دارد. همانطور که آگاه هستید بتن ترکیبی از آب، سیمان، شن، ماسه و سایر افزودنی‌ها است که به عنوان ماده اصلی در ساختمان‌سازی استفاده می‌شود. از آنجا که وجود آب در این ترکیب، روانی و شکل‌پذیری بتن را به همراه دارد، قابلیت جایگیری بتن در قالب‌های مخصوص به دست می‌آید.

ابزاری که شکل نهایی سازه را مشخص می‌کند، قالب بتن است که استفاده از آن معمولاً برای ساخت کلیه سازه‌ها کاربرد دارد. تجربیات مختلف در صنعت ساخت‌و‌ساز و مرتبط با ابزار قالب بتن ریزی ، پیشرفت بسیار در روند ساخت سازه‌های بتنی را موجب شده‌است. امروزه شرکت های مختلفی در زمینه ارائه خدمات فنی و مهندسی ساختمان و خصوصاً انواع مختلف قالب بتن فعال هستند؛ شرکت صنعت سازه یکی از این شرکت‌ها است که شما می‌توانید در زمینه‌های مختلف حوزه ساخت‌وساز، از خدمات این شرکت استفاده کنید.

قالب بندی بتن چیست؟

صنعت ساخت‌و‌ساز، با شروع فناوری مدرن، رشد سریع و قابل توجهی را نشان داده است. امروزه نقشه‌های ساختمانی و طرح‌ سازه‌های بزرگ، با استفاده از نرم‌افزار ایجاد می‌شود که سرعت، اثربخشی و ایمنی ساخت‌و‌ساز را بهبود می‌دهند و در کنار آن، هزینه‌ها را به میزان قابل توجهی پایین می‌آورند.

قالب بتن، یک سازه موقت در صنعت ساخت‌و‌ساز است که برای شکل‌دادن به ساختمان مورد نظر، استفاده می‌شود. هنگام بتن ریزی، وقتی بتن در حالت مایع قرار دارد، درون قالب ریخته می‌شود و بنابر خاصیت مایعات که در هر ظرفی ریخته‌ شوند، شکل آن را به خود می‌گیرند، به شکلی که مد نظر مهندسان سازه است، در می‌آید.

برای قالب‌بندی بتن، از چوب یا فلز استفاده می‌شود. قالب بندی فلزی در ایران بسیار رایج است. در این نوع قالب‌بندی، سطحی از قالب که با بتن تماس دارد، بسیار صیغلی است و در نهایت، شکل مورد نظر را به سازه می‌دهد. قالب بسته شده، باید تحمل کافی برای وزن مایع بتن را داشته باشد.

زمانی که بتن استحکام کافی را به دست آورد، قالب‌ها برداشته می‌شوند. اما در برخی شرایط نیز ممکن است در جای خود باقی بمانند که به آن قالب دائمی گفته می‌شود. چوب و فولاد، موادی هستند که بیشتر برای قالب‌ بتن ریزی استفاده می‌شوند. البته مواد دیگری ‌هم هستند که برای کاربردهای تخصصی استفاده می‌شوند.

چرا از قالب بتن ریزی استفاده می‌شود؟

یکی از مهم‌ترین اهدافی که می‌توان برای قالب‌بندی اشاره کرد، شکل‌دهی و فرم‌دهی به بتن است. در واقع هدف از این امر، شکل‌دادن به بتن در یک حجم و ابعاد مشخص است و این مورد نیز زیر نظر طراح سازه صورت می‌گیرد. یکی دیگر از اهدافی که می‌توان برای قالب‌بندی عنوان کرد، تحمل تنش‌هایی است که به بتن وارد می‌شود.

در مواقعی که هیچ خاک یا سازه‌ای برای محافظت از بتن ریخته شده و نگه داشتن آن به شکل دلخواه، وجود ندارد، حتما باید از قالب بتن استفاده کرد. به طور کلی، قالب‌بندی برای مواردی مانند سازه‌های توپُر مانند پی، ستون، تیر و…، بازسازی سازه‌ها، سازه‌هایی با عملکرد مخصوص مثل دودکش، مخزن و…، پل و برج، ساختمان‌های عمومی و سازه‌هایی با شکل نامنظم، ضروری است.

از دیگر اهدافی که قالب بتن ریزی دنبال می‌کند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. جلوگیری از کاهش رطوبت بتن
  2. انجام عایق‌بندی مناسب در محل
  3. جلوگیری از تغییر محل و جابه‌جا شدن میل‌گردها و بقیه قطعات و اجزای به کار رفته در بتن
  4. به منظور تاثیر نپذیرفتن از تنش‌های مکانیکی
  5. جلوگیری از نشت شیره بتن

خصوصیات قالب مناسب چیست؟

در حال حاضر قالب‌های زیادی با جنس‌های مختلف در بازار موجود هستند. در هنگام انتخاب ماده مورد استفاده برای ساخت قالب بتن ریزی باید همیشه سه اصل مهم کیفیت، ایمنی و صرفه اقتصادی را در نظر گرفت. کیفیت مواد می‌تواند ایمنی را تضمین کند. البته این عامل تاثیر قابل توجهی بر روی هزینه هم دارد. شکستن و تخریب قالب، در برخی از موارد ضرر جانی و در اغلب موارد ضرر مالی را به دنبال دارد. تعدادی از ویژگی‌های قالب مناسب و استاندارد به شرح زیر است:

مقاومت قالب بتن

مقاومت ماده تشکیل‌دهنده قالب بتن باید به اندازه‌ای باشد که قالب بتواند نیروهای پیش‌بینی شده را به خوبی تحمل کند. مقاومت قالب بتن نه تنها به عنوان یکی از الزامات طراحی، بلکه به عنوان یکی از مهمترین جنبه‌های ایمنی در نظر گرفته می‌شود.

 صلبیت قالب بتن

جابجایی سازه تحت بارهای وارده باید خیلی کم و قابل پیش‌بینی باشد. هرگونه تغییر شکل و جابجایی بزرگ تاثیر قابل توجهی بر روی انحراف سطح نهایی بتن خواهد داشت. در هنگام طراحی سیستم قالب‌ بتن ریزی ، باید در مورد بازه انحراف مجاز کل و سهم عوامل موثر بر این انحراف تصمیم‌گیری شود. به منظور اطمینان از قرارگیری میزان انحرافات در بازه مجاز، باید صلبیت ماده تشکیل‌دهنده قالب و دقت کارکنان ثابت باشد.

مقاومت در برابر ضربه

قالب بتن باید به گونه‌ای ساخته شود که در صورت ضربه و آسیب‌دیدن، تکه‌های آن ریخته نشود. این مسئله با تعیین نحوه ریزش ماده سازنده قالب قابل بررسی است. به منظور رعایت این نکته، به خاطر داشته باشید که استفاده از مواد شکل‌پذیر برای ساخت قالب نسبت به مواد شکننده در اولویت بالاتری قرار دارند.

دوام قالب

دوام قالب بتن ریزی از جنبه اقتصادی و دستیابی به سازه‌های بتنی باکیفیت در استفاده‌ مجدد اهمیت پیدا می‌کند. قالب بتن تقریباً همیشه در محیط باز ساخته می‌شود و استفاده می‌شود. به همین دلیل، ماده سازنده قالب و اجزا آن در فاصله زمانی بین استفاده مجدد در معرض هوا قرار می‌گیرند. در حالت ایده‌آل، مواد سازنده قالب، اجزا و صفحه داخلی قالب باید در مقابل عوامل محیطی از قبیل هوازدگی، خوردگی و غیره مقاوم بوده و نرخ تجزیه پایینی در برابر اثرات آفتاب، باد و باران داشته باشند.

مقاومت مواد تشکیل‌دهنده قالب در برابر تجزیه را می‌توان با نگهداری مناسب افزایش داد. در مجموع، دوام مواد سازنده قالب برای دستیابی به سطح باکیفیت بتن و اطمینان از ایمنی اجزا قالب ضروری است.

وزن قالب

در زمان سرهم کردن قالب، هریک از اجزا و قطعات توسط دست به محل مورد نظر انتقال داده می‌شوند. این مسئله برای مواردی که قالب نهایی تنها با جرثقیل قابل جابجایی باشد نیز صادق است. در حالت مطلوب از نظر اقتصادی و بهره‌وری، ابعاد اجزا و قطعات قالب به اندازه‌ای در نظر گرفته می‌شود که وزن آن‌ها برای حمل توسط کارکنان خیلی دشوار نباشد. اگر وزن اجزا برای حمل توسط یک نفر دشوار باشد، باید از ماشین‌آلات مخصوص به منظور جابجایی آن‌ها استفاده کرد.

دقت ساخت و تولید

قالب بتن ریزی باید به گونه‌ای ساخته شود که سرهم کردن آن با کمترین هدررفت زمان برای اتصال و برش همراه باشد. ثابت بودن اندازه مواد، ورق‌های تخته لایه و اجزای چهارچوب اهمیت بالایی در این موضوع دارند. دقت ساخت قالب بتن از عواملی است که بر روی جنبه اقتصادی پروژه تاثیر مستقیم می‌گذارد.

سازگاری مواد سازنده

مواد سازنده قالب نباید با بتن تازه یا سخت شده ناسازگاری داشته باشند. مواد تشکیل دهنده جداره داخلی قالب نیز نباید با سیمان در حال هیدراتاسیون واکنش دهند. مثلا برخی از الوارها دارای شکر چوب هستند که باعث خرابی سیمان می‌شوند. علاوه بر این، چوب برخی از درختان بعد از سخت‌شدن بتن باعث ایجاد لکه‌های زیاد بر روی آن می‌شود. هنگام عبور آب از چوب این درختان و وارد شدن آن به داخل بتن، معمولاً لکه‌های قهوه‌ای تیره بر روی سطح بتن به وجود می‌آید.

مقاومت در برابر حرارت، سایش و رطوبت

گرما و سرمای بیش از اندازه، باعث ایجاد مشکلاتی در انتخاب مواد سازنده قالب بتن ریزی و محافظت از آن‌ها می‌شود. در دماهای پایین، سرعت گیرش و مقاومت بتن کاهش می‌یابد. در این حالت، آب درون مخلوط بتن یخ می‌زند و پیوند شیمیایی درون ملات را از بین می‌برد.

هنگام بتن‌ریزی در دمای پایین می‌توان آب و ذرات سنگدانه (شن و ماسه) را گرم کرد تا بتن گرم تشکیل شود. در نتیجه، به دلیل افزایش دمای درونی، بتن در مراحل اولیه گیرش سرد نمی‌شود. به همین دلیل، اگر مواد سازنده قالب عایق حرارتی باشند، دمای مخلوط بتن تا گیرش کامل تغییر قابل توجهی نمی‌کند.

تولید قالب

تولید و ساخت قالب بتن ریزی باید توسط متخصصانی مثل بتن‌ریز، نجار و… انجام شود. قبل از هرگونه ریختن بتن، قالب بتن طراحی و نصب می‌شود و برای صفحات، پی‌ها، کف، ستون‌ها، دیوارها، تیرها و سایر عناصر بتنی استفاده می‌گردد. قالب باید برای ساخته‌شدن بتن با كیفیت بالا، تراز بوده و از مقاومت کافی برای تحمل وزن بتن داخل آن برخوردار باشد. به همین خاطر است که برای ساخت قالب باید از متخصصان این حوزه استفاده کنید تا متحمل پرداخت هزینه‌های سنگین و اضافی نشوید.

انواع قالب بتن چیست؟

در نگاه کلی انواع قالب بتن ریزی عبارت است از: قالب چوبی، پلیمری، فولادی و عایق دائم (ICF)؛ در اداکه هرکدام از این موارد را به تفصیل بررسی می‌کنیم.

قالب چوبی

یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین انواع قالب، قالب‌های چوبی هستند که عموماً از چوب یا تخته سه‌لا ساخته می‌شوند. تولید این قالب بسیار آسان است و معمولاً در محل ساخته می‌شوند؛ اما برای سازه‌های بزرگ وقت‌گیر است. نکته قابل توجه درباره قالب چوبی این است که قبل از استفاده از الوارهای چوبی باید وضعیت آن را به دقت بررسی کرد. امروزه قالب‌‌های چوبی که در قالب بتن ریزی و در جایی که هزینه‌‌های نیروی کار پایین است و به قالب‌‌های بسیار انعطاف‌پذیر نیاز است، استفاده می‌شوند.

مزایای قالب چوبی

برای قالب چوبی مزایایی را مانند موارد زیر، می‌توان نام برد:

  1. الوار را می‌توان به شکل‌های مورد نیاز برش داد.
  2. چوب وزن کمی دارد و به راحتی قابل حمل است.
  3. الوار مقاومت حرارتی خوبی دارد که از آسیب به بتن در مناطق سرد جلوگیری می‌کند.
  4. قالب بتن ریزی چوبی را می‌توان به راحتی جدا کرد.
  5. استفاده از قالب چوبی در پروژه‌های کوچک صرفه اقتصادی دارد.
معایب قالب چوبی

در نقطه مقابل مزایای قالب چوبی، معایبی هم برای این قالب وجود دارد که عبارتند از:

  1. قالب چوبی معمولاً تاب می‌خورد، متورم و منقبض می‌شود، استفاده از روکش غیر قابل نفوذ آب روی سطح چوب تا حد زیادی از نفوذ آب جلوگیری می‌کند.
  2. قالب بتن ریزی چوبی برای مدت طولانی قابل استفاده نیستند و برای استفاده مجدد محدودیت دارند.
  3. چوب خشک، رطوبت را از بتن مرطوب جذب می‌کند که ممکن است سازه بتنی را ضعیف کند.
  4. چوب در محیط بیش از حد مرطوب، موجب انقباض بتن شده که نشت دوغ‌آب از درزهای باز را به همراه دارد.

قالب پلیمری (پلاستیکی)

قالب پلیمری از پلاستیک سبک‌وزن و محکم ساخته شده است. این قالب برای پروژه‌های ساختمانی کوچک، ولی شبیه به هم مانند شهرک‌های مسکونی ارزان‌قیمت، یک انتخاب عالی است. قالب پلاستیکی سطحی غیر قابل نفوذ دارد که معمولاً به بتن یک سطح صاف می‌بخشد.

مزایای قالب پلیمری

از مزایای قالب‌های پلیمری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. قالب بتن ریزی پلیمری از نظر وزن سبک‌تر از سایر قالب‌ها است.
  2. می‌توان آن را به سادگی برش داد و میخ کرد.
  3. آسیب‌دیدگی آن‌ها ممکن است به سادگی از بین برود.
  4. برای شکل‌های پیچیده و خاص بسیار مفید هستند.
  5. به راحتی با آب تمیز می‌شوند.
معایب قالب پلیمری

در کنار مزایای قالب‌های پلیمری، معایبی هم وجود دارد که عبارتند از:

  1. هزینه بالایی دارد.
  2. ظرفیت حمل بار آن پایین است.
  3. دوام کمتری نسبت به قالب‌های دیگر دارد.
  4. قالب‌های پلاستیکی در برابر حرارت مقاوم نیستند.

قالب فولادی

قالب بتن ریزی فولادی از پانل‌های صفحات فولادی نازک ساخته می‌شود و می‌توان آن را با استفاده از پیچ و مهره مناسب در کنار هم متصل کرد. این قالب را می‌توان در تعداد زیاد در هر شکل یا اندازه دلخواه تولید کرد. قالب فولادی برای استفاده در پروژه‌های بزرگ یا در شرایطی که امکان استفاده مجدد از قالب وجود دارد، گزینه‌ای مناسبی است. این قالب برای کار در سازه های دایره‌ای یا منحنی، بهترین انتخاب می‌باشد.

نکته: قالب آلومینیومی شباهت زیادی به قالب فولادی دارد. تفاوت اصلی این دو این است که آلومینیوم چگالی کمتری نسبت به فولاد دارد و همین باعث سبک‌تر شدن قالب می‌گردد. آلومینیوم استحکام کمتری نسبت به فولاد دارد و این امر باید قبل از استفاده از آن در نظر گرفته شود.

مزایای قالب بتن ریزی فولادی

خواص و ویژگی‌های قالب فولادی شامل موارد زیر است:

  1. به راحتی نصب و جمع می‌شود.
  2. برای سازه‌های منحنی مناسب هستند.
  3. این قالب‌ها بسیار محکم بوده و ظرفیت تحمل بار را دارند.
  4. تعمیر آن‌ها آسان است.
  5. می‌توان از آن‌ها در تعداد بیشتری استفاده کرد.
  6. دوام و طول عمر بیشتری نسبت به قالب چوبی دارد.
  7. یک سطح صاف بر روی سطوح بتنی ایجاد می‌کند.
معایب قالب فولادی

خصوصیات منفی قالب فولادی عبارت است از:

  1. قیمت آن‌ها از چوب بیشتر است.
  2. وزن زیاد آن‌ها، جابجایی را دشوار می‌کند.
  3. اندازه و شکل محدودی دارند.

قالب عایق دائم (ICF)

یکی از رایج‌ترین انواع قالب‌ بتن ریزی ، عایق یا (ICF) است، این قالب پیشرفته، عایق حرارتی و صوتی است که در برابر آتش و رطوبت مقاومت دارد. این نوع قالب با فوم پلی استایرن عایق‌بندی می‌شود که پس از سفت و سخت شدن بتن در جای خود باقی می‌ماند. قالب عایق (ICF) بسیار کارآمد و سازگار با محیط زیست است.

انواع قالب بتن ریزی براساس بخش‌های ساختمانی

قالب بتن را می‌توان علاوه بر جنس ماده به کار رفته در آن، براساس اجزای ساختمان هم تقسیم کرد که این موارد به صورت کلی عبارت است از: قالب‌بندی دیوار، قالب‌بندی تیر، قالب‌بندی ستون، قالب‌بندی فوندانسیون و قالب سقف.

نکات کلی برای قالب بندی

برای انجام مراحل مختلف قالب‌بندی باید به نکاتی مهمی توجه کرد که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم نمود:

  1. قالب‌ها باید کاملاً محکم بوده و به خوبی مهاربندی شده باشند. تعبیه پشت‌بندها و تقویت‌کننده‌های طولی و عرضی برای افزایش پایداری و استقامت قالب و داربست ضروری است.
  2. قالب‌ها باید طوری کنار هم جفت شوند تا از خارج‌شدن شیره بتن از درز آن‌ها جلوگیری شود.
  3. در مورد قالب‌های فلزی باید به تغییرات دما و اختلاف زیاد دما در سطح داخلی قالب و بتن ریخته شده توجه داشت. لازم است این‌گونه قالب‌ها را در مکان مناسب و در زیر سایه انبار کرد تا از تابش مستقیم نور خورشید محافظت گردند و دمای آن‌ها بالا نرود؛ در اینصورت باید توسط آب‌پاشی دمای آن‌ها کاهش یابد.
  4. استفاده از قالب‌ بتن ریزی چوبی ساخته شده با تخته چندلا نسبت به قالب‌های فلزی اولویت دارد. در مورد این قالب‌ها باید به میزان جذب آب آن‌ها توجه شود. لازم است این قالب‌ها قبل از بتن‌ریزی کاملاً چرب و روغن‌کاری شده باشند. در صورتی که مدت زیادی از روغن‌کاری قالب‌ها گذشته باشد، ممکن است گردوغبار زیادی به خود جذب کرده باشند که لازم است تمیز گردند.
  5. توجه کنید که روغن مصرفی نباید باعث تغییر کیفیت سطح بتن شود.
  6. هنگامی که هوا بین سطح بتن و قالب محبوس می‌شود، حفره‌های کوچک در سطح تماس در بتن به وجود می‌آید. در این مورد باید روغن‌کاری صورت بگیرد.
  7. در صورتی که جذب نامنظم آب بتن توسط قالب، بر سطح بتن رنگ غیر یکنواخت به وجود بیاورد، باید روغن‌کاری انجام شود.
  8. در هنگام قالب برداری، جدا شدن قالب از سطح بتن به سختی انجام می‌پذیرد و امکان صدمه خوردن سطح بتن وجود دارد که در این حالت هم باید روغن‌کاری صورت پذیرد.
  9. باز کردن قالب‌ها با توجه به زمان لازم برای عمل‌آوری بتن صورت گیرد. لذا لازم است قالب‌ها تا حد امکان سریع‌تر و بدون اینکه خسارتی به بتن وارد شود، شُل شوند و سپس آب در سطوح نمایان بالایی ریخته شده تا از سطوح جانبی بتن به پایین سرازیر گردد. خصوصاً در دیوار یا ستون لازم است رطوبت مورد نیاز را از فاصله قالب و بتن (با آزاد کردن قالب) به بتن برسانید تا کیفیت سطحی بتن آسیب نبیند.
  10. در صورت استفاده از قالب‌ بتن ریزی فلزی توصیه می‌شود تا در حداقل زمان ممکن باز شوند و عمل‌آوری مرطوب درباره قطعه اجرا شده ادامه یابد.
  11. قالب چوبی نمی‌تواند از تبخیر آب جلوگیری کند و در صورت استفاده باید آن‌ها را با پوشش مناسب و مرطوب حفاظت کرد.
  12. داخل قالب‌ها قبل از بتن‌ریزی باید کاملاً تمیز و عاری از هرگونه مواد زائد باشد. وجود مواد زائد مانند دانه‌های سنگی، ضایعات میلگرد، سیم و میخ قالب‌بندی، تکه‌های چوب و… موجب اثرات نامطلوب بر روی بتن خواهد شد.

نکات مهم جداسازی قالب بتن ریزی

یکی از مسائل مهم درباره قالب بتن، تمام شدن کار و فرارسیدن مرحله جداسازی قالب‌ها است. در این مرحله هم باید نکات مهمی را در نظر بگیرید و اجرا کنید. این موارد عبارتند از:

  1. تا زمانی که بتن استحکام کافی برای تحمل تمام بارهای وارد شده را نداشته باشد، قالب نباید برداشته شود. زمان لازم برای حذف قالب، به عملکرد ساختاری عضو و میزان افزایش مقاومت بتن بستگی دارد.
  2. قطعات و اتصالات قالب باید به گونه‌ای چیده شوند که حذف قالب آسان و ساده باشد و از آسیب به بتن و پانل های قالب جلوگیری گردد تا بتوان بدون تعمیرات زیادی از آن‌ها استفاده مجدد کرد. روش حذف قالب باید توسط مهندسان مربوطه، نظارت شود تا از کیفیت بتن سخت‌شده اطمینان حاصل گردد، یعنی بتن عاری از هرگونه عیوب در اندازه، شکل و… باشد.

نکته: به صورت کلی عوامل موثر بر زمان جداسازی قالبها عبارتند از: عیار بتن، عیار سیمان، نوع سیمان و دما

شرایط تعمیر و نگهداری قالب بتن ریزی چگونه است؟

قالب‌بندی معمولاً به عنوان پرهزینه‌ترین مرحله از فرآیند ساخت سازه‌های بتنی در نظر گرفته می‌شود. برای به حداقل رساندن هزینه‌های قالب‌بندی باید به خاطر داشته باشید که با وجود طول عمر پایین، قالب بتن یک وسیله مصرفی نیست؛ بنابراین برای استفاده حداکثری و موثر از این وسیله باید تمهیدات لازم برای تعمیر و نگهداری آن را فراهم کرد.

برای استفاده بلند‌مدت از قالب بتن ریزی باید عوامل موثر بر طول عمر آن را مورد بررسی قرار دهید. این عوامل را می‌توان به نحوه باز کردن، روش جابجایی، محل انبار و نحوه نگهداری قالب تقسیم‌بندی کرد.

باز کردن

باز کردن قالب نباید قبل از گیرش مناسب بتن انجام شود. زمان مناسب برای باز کردن به نوع سیمان مورد استفاده و طراحی قالب بستگی دارد. در حالت کلی، این زمان برای اجزای مختلف قالب بین 7 تا 28 روز متغیر است.

جابجایی

بعد از جدا‌کردن اجزای بزرگ از روی بتن و باز‌کردن قطعات، باید قالب بتن ریزی را از محل کار جابجا کرد. اگر اجزا و قطعات قالب در همان جای قبلی باقی بمانند، امکان آسیب‌دیدن آن‌ها یا مسدود‌کردن مسیرها وجود خواهد داشت. این وسایل باید به محلی انتقال داده شوند که ترجیحا با هوای آزاد ارتباطی ندارد؛ زیرا هوای آزاد احتمال تجزیه و آسیب دیدن سطح قطعات را افزایش می‌دهد.

شرایط انبار و نگهداری

در اغلب موارد مقداری گرد بر روی سطح داخلی، دوغ‌آب سفت‌شده در لبه ورق‌های تخته لایه و بتن در بخش‌های مکانیکی تجهیزات وجود خواهد داشت. تمام این مواد را باید پیش از سخت‌شدن بیشتر از روی قطعات تمیز کرد. تمام وسایل مربوط به بستن اجزا به یکدیگر نیز باید تمیز و روغن‌کاری شوند.

اتصالات روی قطعات بزرگ قالب بتن ریزی را باید به طور کامل بررسی کرد و در صورت نیاز تعمیرات لازم را انجام داد. پس از جدا‌کردن دوغ‌آب سفت از لبه ورق‌های تخته، باید سطح آن‌ها را با یک لایه رهاساز پوشاند. در این زمان باید توجه داشت که سطح تخته‌ها آسیبی نبیند.

استفاده از یک برس نرم برای پاک کردن گرد و خاک کفایت می‌کند.در صورت چسبیدن تکه‌های بزرگ بتن، نباید از ابزار فلزی برای جدا کردن آن‌ها استفاده کرد. در چنین مواقعی، استفاده از یک گوه چوبی نرم گزینه مناسبی خواهد بود. در مجموع، نگهداری مناسب از قالب بتن باعث افزایش طول عمر و در نتیجه کاهش هزینه‌ها می‌شود.

آشنایی با قالب بتن، انواع و خصوصیات آن

قالب بتن به عوان یکی از مهمترین مسائل در صنعت ساخت و ساز شناخته می‌شود. از آنجا که بتن ویژگی‌های بسیار زیادی دارد، همچنان به عنوان مصالح ساختمانی ویژه به آن توجه می‌شود؛ خصوصیاتی مانند ایمنی، دوام زیاد و مقرون به صرفه بودن، هنوز بتن را محبوب‌ترین مصالح ساختمانی نگاه داشته است. قالب بتن یکی از محصولات اصلی در صنعت ساختمان‌سازی است که انواع مختلفی دارد. در این مقاله می‌خواهیم شما را با قالب بتن و انواع آن بیشتر آشنا کنیم.  

قالب بندی بتن

قالب‌ها تجهیزاتی هستند که در اجزای مختلف سازه بتنی قرار گرفته و برای محکم‌شدن بتن استفاده می‌شوند. انواع قالب‌بندی بتن به خصوصیاتی مثل قالب سقف برای استفاده در سقف، قالب تیر و ستون برای بتن‌ریزی در تیرها و ستون‌ها و… بستگی دارد. قالب به 2 قسمت موقت و ثابت تقسیم می‌شود. قالب‌های موقت به دلیل قابلیت استفاده آسان، صرفه اقتصادی دارند.

خصوصیات قالب مناسب

ویژگی‌های قالب مناسب و استاندارد عبارت است از:

  1. دارا بودن قدرت تحمل بارهای مرده و زنده
  2. ضدنشتی بودن اتصالات
  3. عدم آسیب به بتن در صورت قابل جابجایی بودن قالب
  4. وزن سبک در حد امکان
  5. عدم تاب‌خوردگی قالب‌ها

قالب‌های بتن را می‌توان به روش‌های مختلفی مانند جنس، کاربرد و موقت و دائم تقسیم‌بندی کرد.

قالب بتن از نظر جنس

  1. چوبی
  2. پلیمری
  3. فولادی
  4. عایق دائم (ICF)

قالب چوبی

مزایای قالب چوبی بتن به شرح زیر است:

  1. امکان برش الوار به شکل دلخواه
  2. خصوصیات مثبت چوب مانند وزن کم و قابلیت حمل آسان
  3. مقاومت حرارتی مناسب الوار
  4. جداسازی آسان قالب‌های چوبی
  5. صرفه اقتصادی در پروژه‌های کوچک

از طرفی قالب‌های چوبی معایبی هم دارند؛ مانند:

  1. تاب خوردن، تورم و انقباض و قالب چوبی
  2. عدم قابلیت استفاده برای مدت طولانی
  3. جذب رطوبت و تضعیف سازه توسط چوب خشک
  4. ایجاد انقباظ در بتن توسط چوب در محیط بسیار مرطوب

قالب پلیمری (پلاستیکی)

مزایای قالب‌های پلیمری عبارتند از:

  1. سبک‌تر بودن نسبت به سایر قالب‌ها
  2. امکان برش آسان
  3. رفع آسان آسیب‌دیدگی
  4. مفید برای شکل‌های پیچیده و خاص
  5. تمیزشدن آسان با آب

معایب این قالب‌ها به شرح زیر است:

  1. هزینه بالا
  2. کم‌بودن ظرفیت حمل بار
  3. دوام کمتر نسبت به سایر قالب‌ها
  4. مقاوم‌نبودن در برابر حرارت

قالب فولادی

این قالب‌ها از پانل‌های صفحات فولادی نازک ساخته شده و می‌توان آنها را با استفاده از پیچ و مهره به هم وصل کرد. قالب‌‌های فولادی گزینه‌ای مناسب در پروژه‌‌های بزرگ یا در شرایطی که امکان استفاده مجدد از قالب وجود دارد، هستند. این قالب برای سازه‌های دایره‌ای یا منحنی، بهترین انتخاب می‌باشند.

خواص قالب‌های فولادی عبارت است از:

  1. نصب و برچیده‌شدن آسان
  2. مناسب برای سازه‌های منحنی
  3. استحکام و ظرفیت تحمل بار زیاد
  4. راحتی تعمیر
  5. امکان استفاده در تعداد بالا
  6. دوام و طول عمر بیشتر نسبت به قالب چوبی
  7. ایجاد یک سطح صاف روی سطوح بتن

ویژگی‌های منفی قالب‌های فلزی عبارتند از:

  1. قیمت بالا نسبت به قالب چوبی
  2. وزن زیاد و سختی جابجایی
  3. اندازه و شکل محدود

قالب عایق دائم (ICF)

عایق (ICF) یکی از مرسوم‌ترین انواع قالب بتن است. این قالب با فوم پلی استایرن عایق‌بندی شده که پس از سخت‌شدن بتن در جای خود باقی می‌ماند. قالب عایق (ICF) بسیار کارآمد و سازگار با محیط زیست است.

تقسیم قالب‌های بتن مطابق با اجزای سازه

قالب‌ها را می‌توان براساس اجزای سازه به شرح زیر تقسیم کرد:

  1. قالب دیوار
  2. قالب تیرچه
  3. قالب فونداسیون
  4. قالب تیر و ستون

نکاتی برای جداسازی قالب بتن

  1. تا زمانی که بتن استحکام کافی برای تحمل کلیه بارهای وارده را ندارد، قالب نباید برداشته شود.
  2. زمان لازم برای حذف قالب، وابسته به عملکرد ساختاری عضو و میزان افزایش مقاومت بتن است.
  3. چیدمان اتصالات قالب باید طوری باشد که حذف قالب آسان باشد.
  4. روش جداسازی قالب باید توسط مهندسان، مشخص شود تا از کیفیت بتن سخت شده اطمینان حاصل گردد.

نکات زمان جداسازی قالب

زمان ضربه به قالب‌های بتن به مقاومت عضو سازه وابسته است. توسعه مقاومت سازه بتنی به موارد زیر بستگی دارد:

  1. عیار بتن:بتن با عیار بالا، مقاومت بالایی داشته و در زمان کمتری به مقاومت زیاد می‌رسد.
  2. عیار سیمان:عیار سیمان با عیار بالا موجب دستیابی به مقاومت بتن در زمان کمتر می‌شود.
  3. نوع سیمان:نوع سیمان بر توسعه مقاومت بتن تأثیرگذار است. مثلاً سیمان با حرارت کم نسبت به OPC، زمان بیشتری برای دستیابی به استحکام کافی نیاز دارد.
  4. دما:دمای بالای محیط موجب استحکام بیشتر شده و در طول زمستان، زمان افزایش مقاومت بتن طولانی می‌شود.

اجرا و نصب قالب‌بندی

پیش از قالب‌بندی مکان مدنظر، بایستی قالب‌ها را با روغن هیدرولیکی روغن‌کاری کنید تا در زمان جداسازی، بتن به قالب نچسبد. سپس با توجه به فاصله کاور (فاصله میان میلگرد و قالب)، قالب‌ها را قرار دهید و با اجزای مناسب به یکدیگر وصل کنید.

خلاصه

همانطور که گفتیم قالب بتن نوعی از تجهیزات ساختمانی است که برای ساخت اجزای مختلف سازه بتنی مثل سقف، فونداسیون، تیر و ستون کاربرد دارد. در واقع قالب‌بندی بتن به منظور شکل‌دهی و دستیابی به مقاومت زیاد صورت می‌گیرد و در صورتی که بتن به سختی و سفتی مناسبی نرسیده، نباید قالب‌ها را جدا کرد.

قالب‌های بتن از نظر جنس انواع مختلفی مانند قالب چوبی، فولادی، پلیمری و عایق دائم (ICF)  دارند. هریک از این موارد مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند که بسته به پروژه مورد نظر و تشخیص مهندس سازه، می‌توان هرکدام را به کار برد.

شما می‌توانید برای مشورت درباره انواع قالب‌ها و یا ثبت سفارش و خرید محصول مدنظرتان، با شماره 33803080-025 | 33803070-025 تماس گرفته، ثبت سفارش کنید و یا مشورت مورد نیاز را از کارشناسان شرکت صنعت سازه دریافت کنید. کارشناسان ما، کلیه اطلاعات مورد نیاز شما مانند قیمت دقیق و به روز، شرایط پرداخت، مشخصات محصول و زمان بارگیری و تحویل کالا را به شما اعلام خواهند کرد.